Балаларға арналған діни әңгімелер, ғибратнама

Бұлбұлдың ерекше әншiлiк қабiлетiн таныған ұстазы:

– Бұлбұл, ержеткен соң кiм боласың?-деп сұрады. Шәкiрт ойланбастан:

- Әншi болам, – дедi езуiне тәттi күлкi үйiрiлiп.

– О-о! Әншi болу үлкен арман, әрi үлкен өнер. Әншi болу үшiн ұстаздың қатаң талабына шыдасаң, сенi үлкен жол адастырмай арманыңа жеткiзедi,- дедi ұстазы.

Ертеде жалғыз басты бір бай өмір сүрді. Оның туысқаны да, баласы да жинаған мал мүлкі мен ақшасы еді. Соларды баладай мәпелеп күтетін. Бір күні ол жалшысының көңілді күлкісін естіп оның үйін айналшықтап тың тыңдады. Бірақ мардымды ештеңе ести алмады. Ол ертесіне жалшыны түннің ортасына дейін босатпай әбден жұмысқа салды. Бірақ кешегі күлкі тағы қайталанды.

Шағын ғана бір ауылда орта жастағы бір кісі дүкен ашып сауда жасамақ болады. Сөйтіп алға қойған жоспарын бастап та жібереді. Ол ақ көңіл, жайдарлы болғандықтан, ауылдың адамдарының бәрі оны жақсы көретін. Оның дүкеніне барып сауда жасайтын. Ауылдың тұрғындары тамыр-таныстарын да сол адамнан сауда жасауға кеңес беретін. Шаруасын кішігірім дүкеннен бастаған адам, бір жылдың ішінде Американың түкпір-түкпірінен сондай шағын дүкендер ашып тастайды.

Бұл оқиға Қытайда болған екен. Бір ауылда өте кедей, әрі кәрі кісі болыпты. Жаңағы кедейдің ақ тұлпары болған екен. Оның тұлпарының сұлулығына сол елдің ханы ерекше тәнті болғандығы соншалық іштей қызғаныш отына өртеніп жүріпті. Хан кедейге алтын мен ақша берем деп қанша жалынса да, қария атын сатпапты. «Бұл ат жай ат емес, мен үшін таптырмас дос. Досты сату мүмкін емес» деп көнбейтіндігін білдіріпті.

Бір әскер өзінің ең жақын досының ауыр жараланып жерге кұлағанын көреді. Қызу шайқас кезі. Капитанына жүгіріп келіп, әскер:
- Жолдас капитан, досыма барып, оны алып келуге рұқсат беріңіз, - деп өтінеді. Капитан «жынданған шығарсың!» дегендей әскерге қарап:
- Досың ауыр жаралы, өліп те қалған болар. Өз өміріңді қауіп-қатерге тігіп қайтесің - дейді.